19 Απριλίου 2023

Τι είναι η ρήτρα αναπροσαρμογής; Παράδειγμα για το πώς υπολογίζεται

Τι ακριβώς είναι η ρήτρα αναπροσαρμογής, πότε εφαρμόζεται, πώς υπολογίζεται, πότε λήγει η κατάργηση κι ό,τι άλλο θες να μάθεις.

Από την 1η Αυγούστου 2022 μέχρι και την 31η Δεκεμβρίου 2023 η ρήτρα αναπροσαρμογής έχει ανασταλεί.

Από την 1η Ιανουαρίου 2024 το πλαίσιο της αγοράς ενέργειας διαφοροποιείται και πολύ συγκεκριμένα πακέτα ενέργειας θα επιδέχονται ρήτρα αναπροσαρμογής.

Τι είναι η ρήτρα αναπροσαρμογής και τι σχέση έχει με την Οριακή Τιμή Συστήματος (ΟΤΣ);

Η ρήτρα αναπροσαρμογής είναι η προσαρμογή της τιμής της κιλοβατώρας του ηλεκτρικού ρεύματος για τον καταναλωτή λόγω μεγάλης διακύμανσης της τιμής στην χονδρεμπορική αγορά.

Δηλαδή, όταν ο πάροχος αγοράζει πολύ ακριβά το ρεύμα που σε προμηθεύει, τότε σε χρεώνει και σένα περισσότερο.

Για να καταλάβουμε πως ακριβώς λειτουργεί αυτό, πρέπει πρώτα να καταλάβουμε πώς τιμολογούν οι πάροχοι το ρεύμα.

Η κατανάλωση της ηλεκτρικής ενέργειας μετράται σε κιλοβατώρες (kWh) και κοστολογείται σύμφωνα με την τιμή που ορίζει ο πάροχος για την κάθε kWh. Η τιμή αυτή δεν είναι εντελώς αυθαίρετη.

Απλοποιώντας λίγο την τιμολόγηση, η τιμή της κιλοβατώρας για κυμαινόμενα τιμολόγια καθορίζεται από δύο σκέλη:

Από τη βασική χρέωση.
Από την Τιμή Εκκαθάρισης Αγοράς Επόμενης Ημέρας (ΤΕΑ).

Η ΤΕΑ είναι η τιμή που αγοράζει ο πάροχος την κιλοβατώρα μία συγκεκριμένη ημέρα. Η τιμή αυτή είναι χρηματιστηριακή, δηλαδή καθορίζεται άμεσα από τη ζήτηση και την προσφορά ρεύματος στην αγορά.

Αυτό σημαίνει ότι κάθε μέρα οι πάροχοι αγοράζουν την τιμή της κιλοβατώρας σε διαφορετική τιμή . Όμως οι πάροχοι έχουν συμφωνήσει με τους καταναλωτές μία σταθερή τιμή για την κιλοβατώρα.

Έτσι, οι πάροχοι αντιμετωπίζουν το ρίσκο να αγοράσουν το ρεύμα σε υψηλότερη τιμή από αυτήν που θα το πουλήσουν κι έτσι να «μπουν μέσα».

Η ρήτρα αναπροσαρμογής προστατεύει τους παρόχους από αυτό το ρίσκο.

Η απαγόρευση της προμήθειας κάτω από την τιμή κόστους ονομάζεται «αρχή της κοστοστρέφειας».

Οι πάροχοι ηλεκτρικής ενέργειας συμφωνούν να πωλούν σε μια σταθερή τιμή την κιλοβατώρα, εφόσον την αγοράζουν εντός ενός διαστήματος ασφαλείας. Το διάστημα αυτό έχει μια κατώτατη και μια ανώτατη τιμή, την Οριακή Τιμή Συστήματος (ΟΤΣ):

Αν ο πάροχος αγοράσει την κιλοβατώρα πιο ακριβά από την ΟΤΣ , τότε εφαρμόζει την ρήτρα αναπροσαρμογής και ανεβάζει την τιμολόγηση που προσφέρει στον καταναλωτή ώστε να μην έχει ζημία.
Αν ο πάροχος αγοράσει την κιλοβατώρα πιο φθηνά από την ΟΤΣ, τότε εφαρμόζει την ρήτρα αναπροσαρμογής και χαμηλώνει την τιμολόγηση που προσφέρει στον καταναλωτή ώστε να επωφεληθεί κι εκείνος.

Ας δούμε ένα παράδειγμα εφαρμογής της ρήτρας αναπροσαρμογής

Έστω ότι έχεις συμφωνήσει με έναν πάροχο να σου προμηθεύει την κιλοβατώρα στα 0,11€ όταν το κόστος προμήθειας της κιλοβατώρας είναι μεταξύ 0,040€ και 0,050.

1η περίπτωση: Δεν ενεργοποιείται η ρήτρα αναπροσαρμογής

Όσο ο πάροχος προμηθεύεται την κιλοβατώρα λιγότερο από 0,050€ και περισσότερο από 0,040€, τότε δεν ενεργοποιείται η ρήτρα αναπροσαρμογής. Και άρα χρεώνεσαι την κιλοβατώρα σύμφωνα με την τιμή που έχεις συμφωνήσει.

2η περίπτωση: Ενεργοποιείται χρεωστική ρήτρα αναπροσαρμογής

Αν ο πάροχος προμηθευτεί την κιλοβατώρα στην τιμή 0,055€, τότε ενεργοποιείται η χρεωστική ρήτρα αναπροσαρμογής. Σε αυτήν την περίπτωση, χρεώνεσαι ως καταναλωτής την αυξημένη τιμή, δηλαδή πληρώνεις την κιλοβατώρα 0,005€ παραπάνω. Ο λογαριασμός σου του ρεύματος θα έρθει αυξημένος.

3η περίπτωση: Ενεργοποιείται πιστωτική ρήτρα αναπροσαρμογής

Αν ο πάροχος προμηθευτεί την κιλοβατώρα στην τιμή 0,035€, τότε ενεργοποιείται η πιστωτική ρήτρα αναπροσαρμογής. Σε αυτήν την περίπτωση, πιστώνεσαι ως καταναλωτής τη μειωμένη τιμή, δηλαδή πληρώνεις την κιλοβατώρα 0,005€ λιγότερο. Ο λογαριασμός του ρεύματος θα έρθει μειωμένος.

Αυτό είναι ένα απλοποιημένο παράδειγμα για να καταλάβεις πώς λειτουργεί η ρήτρα αναπροσαρμογής. Στην πραγματικότητα τα νούμερα διαφέρουν σημαντικά.

Μέχρι πότε ισχύει η ρήτρα αναπροσαρμογής;

Σύμφωνα με τροπολογία του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, μέχρι το τέλος του χρόνου, 31 Δεκεμβρίου 2023, δεν εφαρμόζεται η ρήτρα αναπροσαρμογής από κανέναν πάροχο. Δηλαδή ισχύει η αναστολή της ρήτρας.

Έχει ανακοινωθεί το νέο πλαίσιο για την αγορά της ενέργειας που θα ισχύει από την 1η Ιανουαρίου του 2024. Ωστόσο, ακόμα μελετούνται λεπτομέρειες και αναμένουμε περαιτέρω ανακοινώσεις μέχρι το τέλος του χρόνου.

Ψάχνεις το πιο φθηνό ρεύμα της αγοράς;

Αν ψάχνεις να βρεις το πιο φθηνό πακέτο ενέργειας, θα το βρεις στο Pricefox.

Σύγκρινε τους παρόχους της αγοράς και βρες το πακέτο που σε συμφέρει περισσότερο στο ηλεκτρικό ρεύμα ή/και το φυσικό αέριο.